Nowy Kodeks etyki przyjęty

W dniu 17 grudnia 2023 r. Krajowa Rada Biegłych Rewidentów podjęła uchwałę Nr 207/7a/2023 w sprawie ustanowienia zasad etyki zawodowej biegłych rewidentów, dalej Kodeks etyki. Regulacja uwzględnia zastrzeżenia Rady PANA zgłoszone we wcześniej prowadzonej procedurze zatwierdzania uchwały Krajowej Rady Biegłych Rewidentów w sprawie ustanowienia zasad etyki zawodowej biegłych rewidentów oraz jest wynikiem konsultacji prowadzonych z organem nadzoru. Uchwała weszła w życie z dniem jej zatwierdzenia przez Radę Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego, czyli 19 grudnia 2023 r. (uchwała Rady PANA Nr 47/I/2023).

Nowe zasady etyki

Jako nowy Kodeks etyki do polskiego porządku prawnego został przyjęty „Podręcznik Międzynarodowego kodeksu etyki zawodowych księgowych (w tym Międzynarodowych standardów niezależności)”, wydanie z 2022 r., ustanowiony przez Radę Międzynarodowych Standardów Etyki dla Księgowych (International Ethics Standards Board for Accountants – IESBA). Podręcznik ten uwzględnia zmiany, jakie IESBA wprowadziła do Kodeksu etyki od jego wydania z 2018 r., a mianowicie:

1. „Zmiany do Kodeksu uwydatniające rolę zawodowego księgowego i jego oczekiwane mentalne nastawienie”;
2. „Zmiany do Kodeksu dotyczące obiektywizmu kontrolera jakości wykonania zlecenia (KJWZ) i innych odpowiednich kontrolerów”;
3. „Zmiany postanowień Kodeksu odnoszących się do wynagrodzeń”;
4. „Zmiany postanowień Kodeksu dotyczących świadczenia usług nieatestacyjnych”;
5. „Zmiany dostosowawcze do Kodeksu dotyczące zarządzania jakością”.

Zwracamy uwagę, że po raz pierwszy nowy Kodeks etyki, w zakresie swojej regulacji, uwzględnia przepisy prawa obowiązującego w Rzeczypospolitej Polskiej oraz obowiązki, których celowość ustanowienia wynika z obserwacji i wniosków Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego z przeprowadzonych kontroli, które zostały oznaczone w Kodeksie etyki kolorem szarym.

Ww. przepisy wprowadzają m.in. okres rotacji dla badań ustawowych jednostek niebędących jednostkami zainteresowania publicznego poprzez dodanie paragrafu R540-3.1. Zgodnie z niniejszym paragrafem, partner odpowiedzialny za zlecenie lub osoba pełniąca jakąkolwiek inną rolę kluczowego partnera odpowiedzialnego za badanie (za wyjątkiem osoby pełniącej funkcję kontrolera jakości wykonania zlecenia) nie może przeprowadzać badania ustawowego ani łączyć takich ról w odniesieniu do tej samej jednostki niebędącej jednostką zainteresowania publicznego przez nieprzerwany okres dłuższy niż 10 lat (okres „pełnienia funkcji”). Osoba ta może ponownie uczestniczyć w przeprowadzaniu badania ustawowego w tej jednostce po upływie co najmniej 3 lat od zakończenia ostatniego badania (okres „karencji”).

10-letni okres pełnienia funkcji kluczowego partnera odpowiedzialnego za badanie ustawowe tej samej jednostki liczony jest od pierwszego roku obrotowego badanej jednostki rozpoczynającego się po dniu wejścia w życie niniejszej Uchwały, tj. od roku obrotowego rozpoczynającego się po 19 grudnia 2023 r.

Początek obowiązywania

Kodeks etyki ma zastosowanie do wykonywania czynności, dla których warunki zlecenia zostały uzgodnione 1 lipca 2024 r. lub później, z możliwością ich wcześniejszego stosowania. W przypadku skorzystania z możliwości wcześniejszego zastosowania Kodeksu etyki, fakt ten powinien być udokumentowany w sposób i na zasadach określonych w systemie wewnętrznej kontroli jakości obowiązującym w firmie audytorskiej.

Linki:

• Uchwała Nr 207/7a/2023 KRBR z dnia 17 grudnia 2023 r. (pobierz tutaj)
• Zasady etyki zawodowej biegłych rewidentów (załącznik do uchwały – pobierz tutaj)

Uchwała została również zamieszczona w sekcji „Prawo i standardy” oraz na nowej podstronie „Projekty standardów”.